مصطفی الکاظمی، نخست‌وزیر عراق، پس از دیدار از عربستان سعودی، روز یکشنبه، ۵ تیر ۱۴۰۱، به تهران رفت و پس از دیدار با ابراهیم رئیسی، رئیس‌ دولت سیزدهم جمهوری اسلامی ایران، با او در یک کنفرانس خبری مشترک شرکت کرد.

در این نشست خبری رئیسی روابط دو کشور را «بسیار عمیق» توصیف کرد و گفت:‌ «امروز عراق را نزدیک‌ترین ملت به ملت ایران می‌بینیم و در میان همسایگان بیشترین و نزدیک‌ترین روابط را در حوزه‌های مختلف با عراق داریم.»

به گزارش منابع خبری عراقی، الکاظمی در این نشست خبری گفت که دو طرف از آتش‌بس در یمن و آرامش در منطقه حمایت کردند.

 خبرگزاری ایسنا نوشته است رئیسی در این نشست تصریح کرد که رهبران جمهوری اسلامی ایران و عراق بر تقویت «ارتباط کشورهای منطقه با یکدیگر» تاکید کرده‌اند.

رئیسی در این نشست گفت در دیدار با الکاظمی، دو طرف همچنین توافق کردند که گفت‌وگوهای مسئولین کشورها می‌تواند «مسائل منطقه را حل کند» و در عین‌حال، «حضور بیگانگان در منطقه» و عادی‌سازی روابط کشورهای خاورمیانه با اسرائیل را «مشکل‌ساز» توصیف کرد.

الکاظمی که روز شنبه با هدف فعال‌سازی دوباره گفت‌وگوهای بین عربستان سعودی و ایران به جده رفته بود، با شاهزاده محمد بن سلمان، ولیعهد سعودی ملاقات کرد. او و هیئت همراهش صبح یکشنبه و پیش از سفر به تهران در مکه در مراسم حج عمره شرکت کردند.

یکی از اهداف سفر مصطفی الکاظمی به عربستان سعودی و ایران، تلاش برای میانجیگری و به جریان انداختن مذاکرات میان آن‌ها است. عراق همسایه ایران و عربستان است و بغداد می‌گوید که خواستار روابط متعادل میان آن‌ها است.

گفت‌وگوهای میان ایران و عربستان سعودی برای کاهش تنش‌ها، در ۲۰۲۱ در بغداد آغاز شد و برای پنج دور ادامه یافت تا این که در ماه آوریل و به دلیل افزایش تنش‌ها در خاورمیانه، به حالت تعلیق درآمد.

اعدام شیخ نمر، روحانی شیعه در عربستان در سال ۱۳۹۶ (۲۰۱۶)، حمله هواداران جمهوری اسلامی به سفارت عربستان سعودی در تهران و کنسولگری آن کشور در مشهد را به دنبال داشت و منجر به قطع روابط دیپلماتیک دو کشور شد.

در نشست خبری با رئیسی، الکاظمی گفت که در مذاکرات با رئیس‌جمهوری اسلامی ایران، دو طرف درباره تلاش برای برقراری ثبات و آرامش در منطقه از جمله حمایت از آتش‌بس در یمن، توافق کردند.

رئیسی گفت: «رفع محاصره یمن و یمنی‌ها، و گفت‌وگوی یمنی-یمنی می‌تواند مسائل این کشور را حل کند.»

شیعیان حوثی در یمن بارها حملات پهپادی و راکتی را علیه مواضعی در عربستان سعودی و امارات متحده عربی ترتیب داده‌اند.

در جنگ داخلی یمن، حکومت ایران از شیعیان حوثی حمایت می‌کند و عربستان سعودی و کشورهای عرب منطقه‌ حامی دولت رسمی یمن‌اند.

یکی دیگر از چالش‌های عراق، استفاده شبه‌نظامیان تحت حمایت تهران از خاک عراق برای تهدید آمریکا، اسرائیل و کشورهای عرب خلیج فارس است.

جمهوری اسلامی ایران عادی‌سازی روابط اسرائیل و کشورهای منطقه را مغایر با امنیت منطقه توصیف کرده است.

نشریه اورشلیم‌پست می‌نویسد، مسئله اینجاست که عراق کشور قوی به شمار نمی‌رود و با وجودی که میزبان و میانجی مذاکرات میان ایران و عربستان سعودی است، احتمال این که حکومت ایران دست بالا را در صحنه سیاسی عراق داشته باشد بسیار است.

عراق در حال حاضر صحنه یک بحران سیاسی داخلی است و مقتدی صدر، روحانی بانفوذ شیعه از اعضای جناح خود در پارلمان خواست تا استعفا کنند و این اقدام موجب تقویت احزاب طرفدار ایران در آن کشور شده است.

بهبود روابط با عربستان سعودی از اهداف دولت کاظمی بوده است. تحلیلگران می‌گویند پرسش اینجاست که آیا نشست او با ایران مفید خواهد بود یا این که ایران با این پیش‌فرض که او به زودی نخست‌وزیری را ترک خواهد کرد، به دنبال مهندسی حکومت عراق به نفع خود گام برخواهد داشت.